پالایشگاه ها و صنعت پتروشیمی از اجزای جدایی ناپذیر بخش های انرژی و تولید جهانی هستند. این صنایع نقش اساسی در فرآوری مواد خام و تبدیل آنها به محصولات با ارزش ایفا می کنند که زندگی ما را تأمین و رشد اقتصادی را به حرکت می اندازند. در دنیای پیچیده صنعت نفت و گاز، ممکن است که یک شرکت پتروشیمی را با یک پالایشگاه اشتباه بگیریم. پالایشگاه و پتروشیمی هر دو نقش حیاتی در تولید محصولات اساسی حاصل از نفت دارند، اما اهداف متفاوتی را دنبال کرده و خروجی های متمایزی تولید می کنند. در این مقاله، به بررسی دنیای پالایشگاه ها و پتروشیمی ها خواهیم پرداخت و تعاریف، عملکردها، محصولات تولیدی و تفاوت های کلیدی بین آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
صنعت پالایشگاه و پتروشیمی یک بخش حیاتی است که نفت خام و گاز طبیعی را به محصولات با ارزش برای استفاده در زمینه های انرژی و شیمیایی تبدیل می کند. در این صنعت، جنبه های مهمی وجود دارد که شامل تصفیه BTX، خدمات پالایشگاه و کاتالیست های پتروشیمی و پالایش است. تصفیه BTX شامل جداسازی بنزن، تولوئن و زایلن از نفت خام به منظور ایجاد خوراک های با کیفیت برای صنعت پتروشیمی است. در ادامه همراه ما باشید تا با تعریف و فرق پالایشگاه و پتروشیمی و محصولات تولیدی آنها آشنا شویم.
مواد ورودی به صنایع پتروشیمی:
پالایشگاه چیست؟
پالایشگاه یک کارخانه صنعتی است که در آن نفت خام پردازش و تصفیه شده و به محصولات مفیدتری تبدیل می شود. عملکرد اصلی یک پالایشگاه، تبدیل نفت خام به انواع سوخت ها و محصولات دیگر از طریق فرآیند های مختلف فیزیکی و شیمیایی است. خدمات پالایشگاه شامل طیف وسیعی از فعالیت ها نظیر نگهداری، بازرسی و خدمات مهندسی است که به بهینه سازی عملیات پالایشگاه کمک می کند. کاتالیست های پالایش از اجزای حیاتی هستند که فرآیند تبدیل نفت خام به محصولات با ارزش مانند بنزین، گازوئیل و سوخت جت را تسهیل می کنند.- عملکردهای کلیدی یک پالایشگاه:
- تقطیر: این مرحله اولیه است که در آن نفت خام گرم شده و بر اساس نقاط جوش به اجزای مختلف تفکیک می‌شود.
- شکست: تجزیه مولکول‌های بزرگ هیدروکربن به مولکول های کوچک تر و کاربردی تر مانند بنزین و گازوئیل.
- اصلاح: تغییر ساختار مولکول‌های هیدروکربن به منظور تولید اجزای بنزین با اکتان بالا.
- مخلوط‌سازی: ترکیب جریان‌های مختلف هیدروکربن های پردازش‌شده برای تولید سوخت های آماده برای بازار.
- محصولات رایج از یک پالایشگاه:
- بنزین
- گازوئیل
- سوخت جت
- نفت گرمایشی
- نفت سفید
- آسفالت
- روان‌کننده‌ها
پتروشیمی چیست؟
صنعت پتروشیمی شامل تولید طیف وسیعی از مواد شیمیایی و محصولاتی است که از نفت خام و گاز طبیعی به دست می آیند. این مواد شیمیایی به عنوان خوراک برای صنایع مختلفی از جمله پلاستیک، نساجی، داروسازی و غیره مورد استفاده قرار می گیرند. فرآیندهای پتروشیمی شامل تبدیل هیدروکربن ها به ترکیبات شیمیایی با ارزش از طریق واکنش های شیمیایی مختلف است.
- عملکردهای کلیدی یک شرکت پتروشیمی:
- محصولات رایج از یک شرکت پتروشیمی:
- اتیلن
- پروپیلن
- بوتادین
- بنزن
- تولوئن
- زایلن
- متانولاین مواد شیمیایی برای تولید پلاستیک‌ها، الیاف مصنوعی، لاستیک ها، حلال ها، کودها، داروها و سایر محصولات متعدد که جزء لاینفک زندگی مدرن هستند، ضروری هستند.
- تمرکز اصلی:
- پالایشگاه: تبدیل نفت خام به محصولات تصفیه‌شده مانند سوخت ها و خوراک های پتروشیمی برای انرژی و حمل و نقل.
- شرکت پتروشیمی: تولید مواد شیمیاییو محصولات مشتق از هیدروکربن ها برای محصولات صنعتی و مصرفی.
- فرآیندهای اصلی:
- محصولات نهایی:
- پالایشگاه: عمدتاً سوخت‌ها و دامنه محدودی از خوراک های پتروشیمی از جمله بنزین، گازوئیل، سوخت جت، نفت گرمایشی و روان‌کننده ها را تولید می کنند.
- شرکت پتروشیمی: مجموعه وسیعی از مواد شیمیاییمانند اتیلن، پروپیلن، بنزن، تولوئن، همچنین پلاستیک ها و مواد مصنوعی را تولید می کنند.
- خوراک‌ها: - پالایشگاه ها از نفت خام و گاز طبیعی به عنوان خوراک های اصلی خود استفاده می کنند. - صنایع پتروشیمی از هیدروکربن های خاصی مانند اتیلن، پروپیلن و بنزن به عنوان خوراک استفاده می کنند.
- کاربرد نهایی محصولات: - محصولات پالایشگاه عمدتاً به عنوان سوخت برای حمل و نقل، گرمایش و تولید انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرند. - محصولات پتروشیمی به عنوان مواد اولیه در صنایع تولیدی مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
محصولات اولیه پتروشیمی
مواد پتروشیمی اولیه شامل موارد زیر است: ۱: مشتقات اولفینی، مانند اتیلن، پروپیلن و بوتادین؛ ۲: مشتقات آروماتیک، مانند بنزن، تولوئن و ایزومرهای زایلن؛ ۳: متانول. مواد میانی پتروشیمی معمولاً از طریق تبدیل شیمیایی مواد پتروشیمی اولیه به محصولات مشتق پیچیده تر تولید می شوند. محصولات مشتق پتروشیمی می توانند به روش های متنوعی ساخته شوند:- بطور مستقیم از مواد پتروشیمی اولیه؛
- از طریق محصولات میانی که هنوز تنها شامل کربن و هیدروژن هستند؛
- از طریق محصولات میانی که کلر، نیتروژن یا اکسیژن را در محصول نهایی مشتق گنجانده‌اند.
مواد ورودی به صنایع پتروشیمی:
- اتیلن: یک جزء اصلی برای بسیاری از محصولات پتروشیمی.
- پروپیلن: در تولید پلاستیک‌ها و سایر مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد.
- بوتادین: در تولید لاستیک‌های مصنوعی و پلاستیک ها کاربرد دارد.
- بنزن، تولوئن، زایلن(BTX): به عنوان مواد اولیه برای تولید انواع مواد شیمیایی استفاده می شوند.
- متانول و آمونیاک: در تولید مواد شیمیایی و کودها به کار می‌روند.
- پلاستیک‌ها: از جمله پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن، PVC و غیره.
- الیاف مصنوعی: مانند پلی استر و نایلون.
- لاستیک: شامل محصولات لاستیکی مصنوعی و طبیعی.
- مواد شیمیایی: از جمله حلال‌ها، مواد شوینده، کودها و غیره
- محصولات پالایشگاه ها
- خوراک پتروشیمی
